فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 12، شماره 4، زمستان 98 ، شماره پی در پی 46

تحلیل جنبه های زبانی، ادبی و تصویری سبک منحصر بفرد کتاب تأدیب الاطفال به منزلۀ نخستین کتاب مصور کودک در ادبیات فارسی

صفحه (99 - 116)
محسن ذکا اسدی، مریم شریف نسب(نویسنده مسئول)
تاریخ دریافت مقاله : تابستان 97
تاریخ پذیرش قطعی مقاله : تابستان 97

چکیده

در پژوهش حاضر کتاب تأدیب الاطفال موضوع تحلیل و ارزیابی سبک شناسی قرار گرفته است. روش پژوهش مطالعۀ موردی است و نگارندگان در پی آن هستند که با درنظر داشتن متن و تصویر در کنار هم ویژگیهای منحصربفرد سبک این اثر را تبیین کنند. کتاب مستطاب تأدیب الاطفال تألیف یا ترجمۀ مفتاح الملک که پیش از صدور فرمان مشروطیت نوشته و منتشر شده در زمرۀ نخستین آثار ادبیات کودک در زبان فارسی است که تاکنون موضوع پژوهشهای دانشگاهی قرار نگرفته است. سبک شناسی دانشی است که به بررسی جنبه های ممتاز یک اثر از منظر زبانی و ادبی میپردازد. تاکنون الگوی کاملی برای تحلیل سبکی آثار مصور ادبیات کودک با توجه به ساحتهای چندگانۀ زبانی، ادبی و تصویری در پژوهشهای مشابه ارائه نشده است. نگارندگان در پی آن هستند که با تبیین جنبه های مختلف زبانی، ادبی و تصویری این اثر سبک منحصر به فرد آن را آشکار و دلایلی اقامه کنند که این کتاب را میتوان نخستین اثر مصور ادبیات کودک در زبان و ادبیات فارسی قلمداد کرد.

کلمات کلیدی
ادبیات کودک , کتاب مصور , سبک شناسی , تصویرگری , مطالعۀ موردی

• ادبیات کودکان و نوجوانان و ترویج خواندن، قزل‌ایاغ، ثریا (1393)، تهران، سمت، چاپ یازدهم.
• تاریخ ادبیات کودکان ایران، قایینی، زهره و محمدی، محمدهادی (1380)، ج3، تهران، چیستا، چاپ نخست.
• ادبیات کودک و نوجوان، ابراهیمی و دیگران (1393)، تهران، مدرسه، چاپ هشتم.
• تصویرگری کتابهای کودکان، قایینی، زهره (1390)، تهران، مؤسسۀ تاریخ ادبیات کودکان، چاپ نخست.
• درآمدی بر روش تحقیق کیفی، محمدی، بیوک (1393)، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ سوم.
• راهنمای عملی پژوهش کیفی، هومن، حیدرعلی (1394)، تهران، سمت، چاپ هفتم.
• روانشناسی رشد، برک، لورا ای. (1385)، ترجمۀ یحیی سیدمحمدی، تهران، ارسباران، چاپ هفتم.
• روش تحقیق کیفی ضد روش، محمدپور، احمد (1392)، تهران، جامعه‌شناسان، چاپ دوم.
• روش تحقیق مطالعۀ موردی، گیلهام، بیل (1394)، ترجمۀ مونا بوذری و همایون‌پاشا صفوی، تهران، سیاهرود، چاپ اول.
• زیبایی شناسی ادبیات کودک، حجوانی، مهدی (1389)، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ اول.
• سبک‌شناسی یا تاریخ تطور نثر فارسی، بهار، محمدتقی (1386)، ج1، تهران، زوار، چاپ دوم.
• فرهنگ بزرگ سخن، انوری، حسن (1390)، ج6، تهران، سخن، چاپ هفتم.
• فرهنگ فارسی، معین، محمد (1376)، امیرکبیر، چاپ یازدهم.
• مبانی سبک‌شناسی، وردانک، پیتر (1389)، ترجمۀ محمد غفاری، تهران، نی، چاپ اول.
• مکتبهای ادبی، سیدحسینی، رضا (1387)، ج1، تهران، نگاه، چاپ پانزدهم.
• Through the eyes of a child, Norton, Donna (1999), 5th ed., Columbus, ohio.